31.8.2022
No items found.

Prababka dla bajtla

Czyli o śląskich zabawach dziecięcych

Każdy kto choć raz przyglądał się bawiącym dzieciom z pewnością zauważył, że wcale nie potrzebują one kolorowych zabawek wprost ze sklepowych półek. Bawią się tym, co znajdą w zasięgu rąk. A jak bawili się nasi dziadkowie i pradziadkowie na śląsku? Oto kilka propozycji, do których można zachęcić dzieci w ostatnie dni wakacji. Prezentowane zabawy umożliwią im spędzenie czasu na świeżym powietrzu.

Maximilian Stejskal/Finnische Nationalbibliothek
Fot. Maximilian Stejskal/Finnische Nationalbibliothek

Gra w koble

Pośród dzieci pasących krowy popularną zabawą była gra w koble. Potrzebne do niej było wystruganie pięciu krążków z cegły, dachówki lub kamienia (ważne, by był to twardy materiał). Wkładano je do wnętrza dłoni, a następnie rzucano do góry i łapano na zewnętrzną część ręki. W zależności od tego, ile udało się złapać uzyskiwało się punkty. Każdy z kobli to 100 punktów. Następnie rozsypywano wszystkie koble po podłożu, a jednego z nich rzucano do góry. W tym czasie należało złapać jednego z ziemi, tak by pozostałe się nie poruszyły i tego, który został wyrzucony do góry. Następnie znów rozsypywano wszystkie i tym razem próbowano zebrać dwa z ziemi. Dalej trzy. Potem gra rozpoczynała się od początku. Dotknięcie któregoś z kobli, których nie należało zabierać lub upadek kobla na ziemię to fuć - oznaczał on przegraną. Ten, komu udało się uzyskać najwięcej punktów wygrywał.

Współczesna wersja zabawy: dziś za koble posłużyć mogą nawet plastikowe nakrętki od napojów.

Zabawa bąkiem

Posiadający stolarnię mężczyzna wystrugiwał dla okolicznych dzieci bąki, były to drewniane obłe elementy, które poruszały się w kółko. Najczęściej bawili się nimi chłopcy. Najlepiej było wprawiać je w ruch na ulicy, gdyż tam nie było przeszkód. W dawnych czasach na wsiach nie jeździły samochody, więc zabawa była bezpieczna. Ten, kto najdłużej toczył swojego bąka wygrywał.

Współczesna wersja zabawy: nadal można wykonać lub kupić bączek. Dziecko może bawić się samo, albo urządzić „wyścigi” z rodziną lub kolegami. Wystarczy tylko znaleźć bezpieczne miejsce, na którym bąk będzie się toczyć takie jak ścieżka w parku.

Toczenie koła

Do zabawy potrzebne było koło, np. od roweru, a także drewniany patyk. Koło należało wprawiać w ruch przy użyciu patyka i nie pozwolić mu uciec. Trzeba odpowiednio dozować siłę tak, by koło się nie wywróciło ale także nie potoczyło się tak szybko, że nie będziemy w stanie go dogonić. Podobnie jak przy zabawie bąkiem można bawić się w pojedynkę lub w grupie. Największe emocje wywoływały zawody.

Współczesna wersja zabawy: W zasadzie nie różni się od dawnej, należy tylko zwrócić uwagę by koło nie potoczyło się w kierunku ulicy. Można też wykorzystać hula- hoop.

Zabawy dziecięce są naszą tradycją i dziedzictwem. Dzięki wspólnym zabawom wnuków i dziadków umacnia się więź międzypokoleniowa, a młodsi rozumieją że dawne zajęcia wcale nie były gorsze od tych, które mają obecnie. Zachęcamy do zamieszczania własnych propozycji zabaw w komentarzach na Facebooku!

This is some text inside of a div block.
Autor:
Daria Socha

Więcej artykułów

Carl Ulitzka, Racibórz, cmentarz, kozielska, parafia mikołaja
Historia
Polityka

O przemianie wilka w pomnik

Prałat Carl Ulitzka był posłem do berlińskiego Reichstagu i jednym z najważniejszych liderów niemieckiej kampanii plebiscytowej w 1921 roku. Przez dziesiątki lat uchodził za symbol wrogości wobec Polski. Tego, że za prowadzenie polskich mszy został aresztowany przez Gestapo, nikt długo nie chciał słyszeć.

Czytaj dalej
Witold Stypa, malarz, artysta, Polonia w Niemczech
Ludzie
Sztuka

Berliński Demiurg

W twórczości Witolda Stypy najważniejszy jest kolor, który traktuje jako formę wynikającą z szerszego kontekstu. Stąd też ten mieszkający w Berlinie artysta podejmuje eksperymenty z pogranicza optyki i fizyki. Tworzy wizualizacje geometrii hiperprzestrzeni. Obok tych eksperymentów maluje piękne, przekonywujące obrazy, które te wszystkie działania uwiarygodniają. Swoje prace wystawia na całym świecie, również w Warszawie. Zapraszamy do obejrzenia filmowej refleksji na temat twórczości twórcy związanego z polskim środowiskiem artystycznym w Berlinie.

Czytaj dalej
Rodło, Polonia w Niemczech, konferencja
Geografia
Ludzie

Autochtoni pokochali Rodło

Do zdumiewających zjawisk współczesnych relacji polsko-niemieckich należy zapewne duże zainteresowanie śląskich autochtonów organizacją Rodło. Dzięki mądrej i liberalnej polityce liderów otwarła się ona na dawnych politycznych rywali. Autochtoni znajdują tu dziś przyjaciół i zrozumienie. Zapraszamy do obejrzenia filmu o tej najważniejszej i najstarszej organizacji polonijnej w Niemczech.

Czytaj dalej