11.4.2022
No items found.

Rübezahl w dziecinnym pokoju

Czeskie dzieci poznają niemieckich przodków

Zabawa jest kluczem najbardziej efektywnej nauki. To przekonanie realizuje inicjatywa Landesversammlung der deutschen Vereine in der Tschechischen Republik (Związek Stowarzyszeń Niemieckich w Czeskiej Republice). W jej ramach powstał swoisty elementarz „In der Welt von Rübezahl“ dla czeskojęzycznych dzieci. Jest on osadzony w baśniowym świecie. Dzieci uczą się z niego nie tylko języka ale również zapomnianych elementów niemieckiej historii regionu.

In der Welt von Rübezahl
fot. Natalia Klimaschka

Lucie Römer jest mamą dwójki synów, których wychowuje dwujęzycznie. Zafascynowana tajemniczą aurą baśni ze Śląska i Moraw poszukiwała więc dla swych pociech odpowiednich książek. Lucie zależało na tym, by jej dzieci mogły poznać tradycyjne podania swych przodków. Gdy jednak okazało się, że dotychczas nie powstała żadna publikacja tego rodzaju, postanowiła wziąć sprawy we własne ręce. W ten sposób powstał pomysł książki „In der Welt von Rübezahl und den Wassermännern“ (“Ve svěťě Rýbrcoula a hastrmanů”; pol. “W świecie Liczyrzepy i Wodników”), której jest autorką. Lucie Römer jest ponadto dziennikarką czeskiego tygodnika „Respekt”.

Autorka miała nadzieję, że regionalne bajki są jeszcze żywe i będzie je mogła usłyszeć z ust realnych ludzi. Przeprowadziła wiele rozmów w środowisku czeskich Niemców, ale okazało się, że żadna z przepytanych osób nie mogła sobie przypomnieć bajek z dzieciństwa. Dlatego też autorka sięgnęła po utwory spisane już kilkadziesiąt lat temu i które już niemal całkowicie zapomniano. W ten sposób udało się stworzyć wzruszającą kolekcję niemieckojęzycznych baśni. Römer przygotowała jej w takiej formie, żeby mogły być atrakcyjne dla dzieci w wieku przedszkolnym oraz wczesnej podstawówki. Ponadto pozycja została opatrzona bogatym zbiorem ilustracji, których autorem jest Jakub Šolín.

Od czeskich czy niemieckich regionalnych bajek odróżnia je to, że teksty prezentowane w książce Lucie Römer zdominowane są ogniowymi ludzikami (Feuermännchen), elfami (Venusleute), wszechobecnym Rübezahlem (Liczyrzepą) zamieszkujacym Pradziad (Altvater).

Także figury kobiece odgrywają tam bardziej aktywną rolę, niż typowo pasywne czeskie księżniczki. Wrażenie na autorce zrobiły również historie walecznych kobiet, które bronią się dzielnie przed diabłami, wodnikami czy złymi sąsiadami. Ulubioną zaś bajką autorki jest historia dotycząca powstania wioski aptekarzy, czyli Karpacza. Kult pracy i aspekty religijne są w tych bajkach silniej podkreślane, niż w bajkach czeskich.

Ponadto bajki wykorzystują naturalną ciekawość dzieci dla otaczającej przyrody i świata. Można w nich odnaleźć dla przykładu nawet opisy najpopularniejszych gatunków grzybów, które miały występować w lasach gdzie żyły bajkowe postaci. Wszystko to budzi również ciekawość do niemieckiego, bo w kulturze tego języka bajki te są nierozerwalnie osadzone.

Książka została wydana dzięki dofinansowaniu środków z niemieckiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Czesko-niemieckiego Funduszu Przyszłości (Deutsch-Tschechischer Zukunftsfonds). Nie jest dostępna w regularnej sprzedaży, lecz można ją otrzymać całkowicie za darmo. W tym celu należy skontaktować się z sekretariatem Związku Stowarzyszeń Niemieckich w Czeskiej Republice (sekretariat[at]landesversammlung.cz). Jest pięknie wydana i stanowić będzie niewątpliwie ozdobę każdego dziecięcego pokoju. „In der Welt von Rübezahl und den Wassermännern“ została także nagrana w postaci audiobooka, w którym usłyszymy głosy m.in. aktora Daniela Bambasa, entolożki prof. Sandry Kreisslovej, czy przewodniczącego Związku Stowarzyszeń Niemieckich Martina Herberta Dzingla. Nie został on póki co jeszcze udostępniony.

This is some text inside of a div block.
Autor:
Natalia Klimaschka

Więcej artykułów

Carl Ulitzka, Racibórz, cmentarz, kozielska, parafia mikołaja
Historia
Polityka

O przemianie wilka w pomnik

Prałat Carl Ulitzka był posłem do berlińskiego Reichstagu i jednym z najważniejszych liderów niemieckiej kampanii plebiscytowej w 1921 roku. Przez dziesiątki lat uchodził za symbol wrogości wobec Polski. Tego, że za prowadzenie polskich mszy został aresztowany przez Gestapo, nikt długo nie chciał słyszeć.

Czytaj dalej
Witold Stypa, malarz, artysta, Polonia w Niemczech
Ludzie
Sztuka

Berliński Demiurg

W twórczości Witolda Stypy najważniejszy jest kolor, który traktuje jako formę wynikającą z szerszego kontekstu. Stąd też ten mieszkający w Berlinie artysta podejmuje eksperymenty z pogranicza optyki i fizyki. Tworzy wizualizacje geometrii hiperprzestrzeni. Obok tych eksperymentów maluje piękne, przekonywujące obrazy, które te wszystkie działania uwiarygodniają. Swoje prace wystawia na całym świecie, również w Warszawie. Zapraszamy do obejrzenia filmowej refleksji na temat twórczości twórcy związanego z polskim środowiskiem artystycznym w Berlinie.

Czytaj dalej
Rodło, Polonia w Niemczech, konferencja
Geografia
Ludzie

Autochtoni pokochali Rodło

Do zdumiewających zjawisk współczesnych relacji polsko-niemieckich należy zapewne duże zainteresowanie śląskich autochtonów organizacją Rodło. Dzięki mądrej i liberalnej polityce liderów otwarła się ona na dawnych politycznych rywali. Autochtoni znajdują tu dziś przyjaciół i zrozumienie. Zapraszamy do obejrzenia filmu o tej najważniejszej i najstarszej organizacji polonijnej w Niemczech.

Czytaj dalej